دهانشویه کلر هگزیدین چیست؟
کلرهگزیدین یک مولکول کاتیونی می باشد و از این طریق به سطح باکتری ها که دارای بار منفی هستند متصل شده و با ایجاد ناپایداری در غشاء ، باکتری ها را از بین می برد.از سوی دیگر کلرهگزیدین با اتصال به گلیکوپروتئین های بزاقی از رسوب آنها در سطح دندان جلوگیری می کند. این گلیکوپروتئین با اتصال به سطح دندان مانند چسب دو رویه عمل می کنند و سبب اتصال باکتری ها به سطح دندان و تشکیل پلاک دندانی می شوند. از سوی دیگر کلرهگزیدین با اتصال به باکتری ها مانع از اتصال آنها به سطح دندان می شود.
موارد مصرف کلر هگزیدین
کلرهگزیدین یکی از دهانشویه‌های پرمصرف است که در دندانپزشکی برای درمان عفونت‌های دهان زخم‌های دهان و لثه به کار می‌رود. کلرهگزیدین بر طیف وسیعی از باکتریهای گرم مثبت و منفی و همچنین برخی از قارچ‌ها و برخی از ویروس‌ها از جمله ویروس مولد ایدز و هپاتیت مؤثر است. کلرهگزیدین به صورت محلول موضعی کاربردهای غیردهانی نیز دارد.
مکانیسم اثر کلر هگزیدین
کلرهگزیدین به شدت خاصیت کاتیونی دارد. کلرهگزیدین به سه فرم دی‌گلوکونات، استات و هیدروکلرید وجود دارد که دو فرم دی‌گلوکونات و استات قابل حل در آب هستند. از مزایای کلرهگزیدین اتصال و چسبندگی محکم آن به اغلب نواحی دهان میباشد که باعث می‌شود این ماده پس از مصرف به تدریج و آهسته آزاد گردد و در یک محدودهٔ زمانی، دائماً محیط ضد میکروبی در دهان فراهم می‌آورد. سی درصد کلرهگزیدین مصرف شده، در سطح دهان باقی می‌ماند. علت چسبندگی کلرهگزیدین را به خاصیت کاتیونی آن نسبت می‌دهند که باعث اتصال آن به گروه‌های آنیونیک موجود در گلیکوپروتئین‌ها و فسفوپروتئین‌های سطح مخاط دهانی می‌گردد.محققین بر این عقیده هستند که مکانیزم اثر کلرهگزیدین در ارتباط با تمایل شدید این ماده برای چسبندگی و اتصال قوی به غشاء باکتری‌هاست.
عوارض جانبی کلر هگزیدین
به علت خاصیت کاتیونی، جذب پوستی و مخاطی ان از دستگاه گوارش حداقل میباشد. در آزمایشهای حیوانی اثرات سمی و سرطان زائی در این ماده دیده نشده‌است. کلرهگزیدین طعم ناخوشایندی دارد و می‌تواند موجب تغییراتی موقتی در حس چشایی بشود. به‌ویژه این تأثیر در مورد طعم شوری است که باعث بی‌مزه شدن غذا می‌گردد و این تغییر به غلظت کلرهگزیدین بستگی دارد. علت این تغییر دناتوره شدن پروتئین‌های سطحی مستقر بر جوانه‌های چشایی است. کلرهگزیدین موجب پدیدآمدن رنگ قهوه‌ای بر روی دندانها و پرکردگی‌های همرنگ دندان مخاط دهان و زبان می‌شود این امر به علت اتصال گردهای کاتیونی کلرهگزیدین به فاکتورهای موجود در رژیم غذائی مانند گالیک اسید و تانیس رسوب این فاکتورهای رنگی بر دندانها و مخاط نسبت داده می‌شود و شدت آن بستگی به مقدار ماده مصرفی و زمان مصرف آن دارد. این تغییر رنگ خارجی بوده و توسط پلیشینگ دندان (جلادهی به دندان) برطرف می‌شود. از دیگر عوارض کلرهگزیدین که چندان شایع نیست جراحات مخاطی است که بسته به غلظت کلرهگزیدین دارد. موارد کمی از تورم یکطرفه یا دوطرفه غده پاروتید در اثر مصرف کلرهگزیدین گزارش شده‌است کلرهگزیدین با تأثیر بر تجزیه گلوکز باکتریها از تولید اسید توسط آنها جلوگیری می‌کند و محیط را قلیائی نگه می‌دارد که این عامل زمینه را برای تشکیل جرم فوق لثه‌ای آماده می‌کند.
اطلاعات دارویی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه)
داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه) متعلق به گروه داروهای ضد میکروبی است که در کنار مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، برای درمان بیماری ژنژیویت یا التهاب لثه (Gingivitis) به کار می‌رود.بیماری ژنژیویت (Gingivitis) یک بیماری لثه است که باعث خونریزی، تورم و قرمز شدن لثه‌ها می‌شود. دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات با کاهش میزان باکتری در دهان، به کاهش خونریزی، تورم و قرمز شدن لثه در بیماری ژنژیویت کمک می‌کند.
توجه: دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات، عفونت ویروسی یا قارچی مانند برفک دهانی را درمان نخواهد کرد.
مقدار و روش مصرف داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه)
- قبل از شروع درمان با دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات (Chlorhexidine Gluconate Mouthwash)، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. همچنین اگر در رابطه با مصرف آن با سؤالاتی روبرو هستید با دندانپزشک خود مشورت نمایید.
- دوز و مقدار مصرف داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه) می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
- دارو را دقیقاً همانطور که دندانپزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نموده و از کم یا زیاد کردن مقدار و مدت زمان مصرف اجتناب نمایید.
- در صورت فراموش کردن یک دوز داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه)، به محض یادآوری، نوبت فراموش شده را مصرف کرده و چنانچه نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی به یاد آوردید، از مصرف نوبت فراموش شده اجتناب کنید و بر طبق برنامۀ مشخص به مصرف دارو ادامه دهید. هیچ‌گاه دوز دارو را دو برابر نکنید.
- به طور منظم و در ساعات مشخصی از روز از دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات استفاده کنید.
- در صورت تداوم یا بدتر شدن وضعیتتان، به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- اثربخشی کامل دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات، ممکن است ۶ هفته طول بکشد.
نحوه مصرف دهانشویه کلر هگزیدین
- قبل از استفاده از دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات، مسواک بزنید.
- محلول دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات را به مقدار تجویز شده توسط دندانپزشک (معمولاً دو بار در روز و هربار ۱۵ میلی لیتر)، با استفاده از فنجان اندازه گیری، اندازه گرفته و در دهان خود بریزید.
- محلول را به مدت ۳۰ ثانیه در دهان خود چرخانده و سپس از دهانتان خارج کنید.محلول را قورت ندهید و از رقیق کردن و ترکیب دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات با ماده دیگری خودداری کنید.
- حداقل ۳۰ دقیقه پس از استفاده از داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه)، از شستشوی دهان با آب، مسواک زدن، خوردن و آشامیدن خودداری نمایید.
- دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات را به تعداد دفعات تجویز شده در روز توسط دندانپزشک استفاده کنید.
موارد منع مصرف داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه)
- به تاریخ انقضای دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات (Chlorhexidine Gluconate Mouthwash) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
- دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات برای آفت دهان: بدون تجویز دندانپزشک از مصرف داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه) در شرایط مشابه یا سایر مشکلات دهان و دندان (مانند آفت) جداً خودداری نمایید.
- قبل از تجویز دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات، دندانپزشک را در صورت وجود موارد زیر مطلع کنید:
حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری یا قصد باردار شدن
- شیردهی
- پردیودنتال
- اگر قبلاً کاری (پر کردگی، عصب کشی، روکش دندان، ایمپلنت و …) بر روی دندانهایتان انجام شده است.
دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات برای کودکان: مصرف دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه) در افراد زیر ۱۸ سال تأیید نشده است. لذا بدون تجویز پزشک، کودکان نباید این دارو را استفاده کنند. جهت کسب اطلاعات لازم در مورد مصرف این دارو در کودکان میتوانید با دندانپزشک آنلاین مشورت نمایید.
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه)
- دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات ممکن است باعث ایجاد لکه بر روی دندانها، ایمپلنت و دندان مصنوعی، تغییر رنگ زبان یا داخل دهان و همچنین افزایش تارتار دندان شود. برای رفع این موارد با دندانپزشک خود مشورت نمایید.
- مراقب باشید دهان شویه کلرهگزیدین گلوکونات را قورت ندهید زیرا ممکن است عوارض جانبی را افزایش دهد.
- در مدت درمان با دهانشویه کلرهگزیدین گلوکونات، بدون دستور پزشک از دهانشویه‌های دیگر استفاده نکنید.
- تداخلات دارویی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه)
- تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف می‌کنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با دندانپزشکتان در میان بگذارید.
عوارض جانبی داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه)
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یکسری از عوارض نیز بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند. در صورت بروز هریک از عوارض زیر با دندانپزشک مشورت نمایید.
- لکه‌های سفید یا زخم در دهان یا لبها
- تورم غدد بزاقی
- تحریک دهان و گلو
- سوزش دهان
- خشکی دهان
- کاهش حس چشایی
- طعم غیر معمول یا ناخوشایند در دهان
- تغییر رنگ دندان، زبان یا داخل دهان
- افزایش تارتار دندان
- چنانچه هرگونه علائم دیگری دارید که فکر می‌کنید به دلیل مصرف داروی کلرهگزیدین گلوکونات (دهان شویه) است، با دندانپزشک خود مشورت نمایید.
- در صورت بروز علائم واکنش‌های آلرژیک مانند بثورات دهانی یا پوستی، خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
عوارض خوردن دهانشویه کلرهگزیدین گلوکونات: مسمومیت دارویی با دهانشویه کلرهگزیدین گلوکونات فقط در صورت بلعیدن این محلول اتفاق می‌افتد که عوارض آن عبارتند از: حالت تهوع، درد معده و کاهش هوشیاری. در چنین شرایطی فوراً به اورژانس مراجعه نمایید.
شرایط نگهداری داروی کلرهگزیدین گلوکونات
- دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید
- دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید
جهت ثبت سفارش خرید مواد شیمیایی با قیمت عمده فروشی با در تماس باشید.
